ΦΥΛΕΤΙΚΕΣ ΘΕΩΡΙΕΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Προσλήψεις και χρήσεις στις επιστήμες, την πολιτική, τη λογοτεχνία και την ιστορία της τέχνης κατά τον 19ο και 20ό αιώνα

25,00 (με ΦΠΑ)

Επιμέλεια:Αβδελά Έφη
Αρβανιτάκης Δημήτρης
Δελβερούδη Ελίζα Άννα
Ματθιόπουλος Ευγένιος Δ.
Πετμεζάς Σωκράτης
Σακελλαρόπουλος ΤάσοςΕκδόσεις:Πανεπιστημιακές Εκδόσεις
Σελίδες: 520
ISBN: 978-960-524-489-7

  • Προϊόν Εκδότης: Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης

Περιγραφή

ΣΥΝΕΚΔΟΣΗ ΜΕ ΤΙΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΤΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ

Ξαφνιαζόμαστε τα τελευταία χρόνια όποτε συνειδητοποιούμε την απήχηση που εξακολουθούν να έχουν σε ολοένα και περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες οι φυλετικές θεωρίες και οι ρατσιστικές αντιλήψεις. Οι ιδέες που ταξινομούν τις ανθρώπινες ομάδες σε φυλές σύμφωνα με τα εξωτερικά τους φυσικά χαρακτηριστικά, και τις ιεραρχούν ανάγοντας τα χαρακτηριστικά αυτά σε διανοητική ικανότητα, πολιτισμικό επίπεδο και κοινωνική οργάνωση, είναι προϊόν του ευρωπαϊκού Διαφωτισμού και της ευρωπαϊκής αποικιοκρατίας. Στη Δύση, επί έναν περίπου αιώνα, αποτέλεσαν απολύτως αποδεκτές και έγκυρες επιστημονικές θέσεις με τεράστια απήχηση στο ευρύ κοινό και τροφοδότησαν κρατικές πολιτικές για τη βελτίωση της φυλετικής ποιότητας σε πολλές χώρες, πριν γνωρίσουν τη διεθνή απόρριψη μετά τη σύνδεσή τους με τα εγκλήματα του ναζισμού κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Τα κείμενα του τόμου συνιστούν μια πρώτη προσπάθεια να μελετηθεί η διάχυση των φυλετικών θεωριών στην Ελλάδα και τα πολλαπλά νοήματα που παίρνει στον χρόνο η έννοια της φυλής: Ιχνηλατούν εξίσου τις διαδρομές μέσα από τις οποίες διαδόθηκαν οι φυλετικές θεωρίες όσο και τις προσαρμογές τους στα ελληνικά ζητούμενα, από τα τέλη του 19ου αιώνα μέχρι σήμερα· δείχνουν πώς οι φυλετικές θεωρίες επέδρασαν στη διαμόρφωση νέων εξειδικεύσεων στο ελληνικό πανεπιστήμιο, τροφοδότησαν επιστημονικές και επαγγελματικές αντιπαραθέσεις και στήριξαν επιστημονικές προτάσεις για την υιοθέτηση ευγονικών πολιτικών· διερευνούν πώς ενσωματώνονται φυλετικές θεωρίες ή εκλαϊκευτικές εκδοχές τους σε πολιτικές ιδεολογίες κατά το πρώτο μισό του 20ού αιώνα και πώς χρησιμοποιούνται στην προώθηση εθνικών πολιτικών· ανιχνεύουν επίσης στοιχεία της διάχυσης των φυλετικών θεωριών σε λογοτεχνικά κείμενα ή σε κριτικούς, ιστορικούς και θεωρητικούς της τέχνης· τέλος, εξετάζουν επιβιώσεις των φυλετικών θεωριών σε σημερινές εκδοχές της διαπλοκής του εθνικισμού με τον ρατσισμό και τον αντισημιτισμό, όπως αποτυπώνονται στον νομικό, επιστημονικό, λαϊκιστικό ή θρησκευτικό λόγο.

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Έφη Αβδελά
Εισαγωγή: Η ανεξίτηλη διαφορά: λόγοι για τη φυλή στην Ελλάδα

ΜΕΡΟΣ Α ́
Φυλετικές θεωρίες στη συγκρότηση των επιστημών

Ευθύμιος Παπαταξιάρχης
Μεταμορφώσεις του ανθρωπολογικού φυλετισμού: οργανικές μεταφορές και ανθρωπολογικός λόγος στη μεσοπολεμική Ελλάδα

Βαγγέλης Καραμανωλάκης – Γεωργία Κουρτέση-Φιλιππάκη
Το Ανθρωπολογικό Μουσείο του Πανεπιστημίου Αθηνών: φυλετισμός και παλαιοανθρωπολογία στην Ελλάδα (τέλη 19ου-αρχές 20ού αιώνα)

Σεβαστή Τρουμπέτα
Η επίδραση της φυλετικής υγιεινής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών κατά τον Μεσοπόλεμο

Γιώργος Κόκκινος – Μάρκος Καρασαρίνης
Μεταμορφώσεις του ευγονικού λόγου στην Ελλάδα: από τον Ιωάννη Κούμαρη και τον Δημοσθένη Ελευθεριάδη στον Νικόλαο Λούρο

Έφη Αβδελά
Φυλετισμός και ευγονική στη συγκρότηση της ελληνικής εγκληματολογίας: η περίπτωση του Κωνσταντίνου Γαρδίκα

ΜΕΡΟΣ Β ́
Πολιτικές χρήσεις της φυλής

Φωτεινή Ασημακοπούλου
Η «καθαρή» κοινωνία: από τον Γκομπινώ στην Ελλάδα του 21ου αιώνα

Παρασκευάς Ματάλας
Οι διαδρομές του φυλετισμού του Πέτρου Βλαστού

Έφη Γαζή
Άγγλοι, Γάλλοι και Σενεγαλέζοι: αντιλήψεις για το ελληνικό έθνος, τη φυλή και τις αυτοκρατορίες στην Ελλάδα κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο

Κωστής Καρπόζηλος
Μαρξισμός και δαρβινισμός: το μαγικό κλειδί της Εξέλιξης και το πρόβλημα της Διαφοράς στην ελληνική σοσιαλιστική σκέψη (1910-1920)

Τάσος Κωστόπουλος
Από το ζύγισμα των συνειδήσεων στη μέτρηση των κρανίων: παραλλαγές του ελληνικού εθνικού λόγου περί Σλαβομακεδόνων στη διάρκεια του 20ού αιώνα

Δημήτρης Κουσουρής
Φυλετικές διαστάσεις του αντικομμουνισμού στην Ελλάδα τη δεκαετία του 1940

ΜΕΡΟΣ Γ ́
Αντιλήψεις για τη φυλή στη λογοτεχνία και την Ιστορία της Τέχνης

Φραγκίσκη Αμπατζοπούλου
Λογοτεχνία, παραλογοτεχνία και βιοεπιστήμες στην Ελλάδα του Μεσοπολέμου

Μίλτος Πεχλιβάνος
Εκφυλισμός και πρόοδος: σκέψεις για την ανθρωπολογία του Μ. Καραγάτση

Ευγένιος Δ. Ματθιόπουλος
Είναι από τη θεία ράτσα με το δώρειο αίμα και τους δώρειους τρόπους: φυλετικές αντιλήψεις στον λόγο περί τέχνης στην Ελλάδα

Νίκος Δασκαλοθανάσης
Προς μια «άρια» ιστορία της τέχνης: ο Josef Strzygowski στην Ελλάδα

ΜΕΡΟΣ Δ ́
Σύγχρονες αντιφάσεις του ρατσισμού, του εθνικισμού και του αντισημιτισμού

Λάμπρος Μπαλτσιώτης – Δημήτρης Χριστόπουλος
Το διφυές περιεχόμενο του φυλετισμού στο δίκαιο της ελληνικής ιθαγένειας

Ιωάννα Λαλιώτου
Αντιφυλετική κριτική, πολιτισμική θεωρία και ανάλυση, και δημόσιος διάλογος στην Ελλάδα από τη δεκαετία του 1990 και μετά

Δημήτρης Ψαρράς
Τα Πρωτόκολλα των Σοφών της Σιών ως κόμβος του ελληνικού αντισημιτισμού

Σταύρος Ζουμπουλάκης
Εκκλησία και αντισημιτισμός κατά τον 20ό αιώνα

Ευρετήριο κύριων ονομάτων

Επιπρόσθετες Πληροφορίες

Εκδότης