Μαρξισμός, Πολιτική και Ψυχική Δυσφορία
Iain Ferguson

240 σελίδες, Τιμή 15€
Μαρξιστικό Βιβλιοπωλείο

Bιβλιοκριτική: Κώστας Πίττας
Εργατική Αλληλεγγύη Νο1517, 13 Απρίλη 2022

Η κρίση στην ψυχική υγεία έχει αναδειχθεί σε ένα από τα κύρια «δημόσια ζητήματα» του 21ου αιώνα. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), η κατάθλιψη αυτή τη στιγμή επηρεάζει 350 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως. Η πανδημία του Covid-19 ήρθε να πλήξει κοινωνίες ήδη ψυχοκοινωνικά και οικονομικά επιβαρυμένες, μετά από περισσότερα από δέκα χρόνια οικονομικής κρίσης, περικοπών και διάλυσης κοινωνικών υπηρεσιών. Η απάντηση ενάντια σε αυτές τις επιθέσεις έρχεται από τους συλλογικούς αγώνες για περισσότερες και καλύτερες υπηρεσίες υγείας. Όμως ταυτόχρονα ανοίγει και η συζήτηση για την ίδια την ψυχική υγεία συνολικά μέσα στον καπιταλισμό.

Η έκδοση του βιβλίου του Iain Ferguson «Μαρξισμός, Πολιτική και Ψυχική Δυσφορία» από το Μαρξιστικό Βιβλιοπωλείο είναι μια σημαντική συμβολή και εμβάθυνση σε αυτή τη συζήτηση, προβάλλοντας και τις εναλλακτικές λύσεις από τη σκοπιά του μαρξισμού.

Όπως γράφει στο προλογικό σημείωμά της για το βιβλίο η Δήμητρα-Δώρα Τελώνη, επίκουρη καθηγήτρια στο ΠΑΔΑ, που έκανε την επιστημονική επιμέλεια:

«Το ζήτημα της υπεράσπισης των δομών ψυχικής υγείας και η αποφυγή περαιτέρω περικοπών αποτελεί ένα από κεντρικά θέματα που πραγματεύεται το βιβλίο του Iain, με έμφαση στην συλλογική διεκδίκηση και τις απαραίτητες συμμαχίες μεταξύ επαγγελματιών, φροντιστών/τριών, ανθρώπων με προβλήματα ψυχικής υγείας και κινημάτων.

Ο Iain Ferguson όμως δεν μένει σε αυτό, αλλά καταφέρνει αριστοτεχνικά να συζητήσει αρκετά θέματα σ’ ένα κείμενο που ρέει. Κατ’ αρχήν, θέτει το ζήτημα της ψυχικής υγείας βάσει της μαρξιστικής θεώρησης, συζητά κριτικά το βιοϊατρικό μοντέλο της ψυχικής υγείας, μιλά για το κίνημα της αντιψυχιατρικής, παρατηρεί την αυξητική τάση της ψυχικής δυσφορίας και των προβλημάτων ψυχικής υγείας στις καπιταλιστικές κοινωνίες, συνδέει τους κοινωνικοοικονομικούς παράγοντες όπως η φτώχεια και η καταπίεση με τα προβλήματα ψυχικής υγείας, δίνει έμφαση στην έλλειψη ελέγχου που έχουμε οι άνθρωποι επάνω στις ζωές μας στον καπιταλισμό αναλύοντας την έννοια της αλλοτρίωσης, θέτει ερωτήματα για τα αίτια της ψυχικής δυσφορίας, ανατρέχει ιστορικά στη συμβολή του Φρόιντ, αμφισβητεί τα κυρίαρχα αφηγήματα περί των αιτιών των προβλημάτων ψυχικής υγείας και ψυχικής δυσφορίας, αποπειράται τη συζήτηση για ένα κοινωνικό μοντέλο στην ψυχική υγεία, φέρνει σε πρώτο πλάνο τη συμβολή των κινημάτων και του νέου ‘παραδείγματος’ στην ψυχική υγεία και καταφέρνει να δώσει ξεκάθαρα μηνύματα για το ‘εδώ και τώρα’ της δράσης μας, προς την υπεράσπιση των δομών ψυχικής υγείας αλλά και την, όπως αναφέρει ο ίδιος, ‘προώθηση εναλλακτικών θεωρήσεων για το είδος των δομών ψυχικής υγείας που χρειαζόμαστε’».

ΟΥΚΡΑΝΙΑ - Σταυροδρόμι ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών (2η έκδοση συμπληρωμένη)
Λέανδρος Μπόλαρης

146 σελίδες, Τιμή 10€
Μαρξιστικό Βιβλιοπωλείο

Bιβλιοκριτική: Κώστας Πίττας
Εργατική Αλληλεγγύη Νο1512, 9 Μαρτίου 2022

Η Ελληνική Επανάσταση
Mark Mazower

564 σελίδες, Τιμή 37€
Εκδόσεις Αλεξάνδρεια

Bιβλιοκριτική: Λέανδρος Μπόλαρης
Σοσιαλισμός από τα Κάτω Νο151, Μάρτης-Απρίλης 2022

Το νέο βιβλίο του Μ. Mazower για την Ελληνική Επανάσταση έχει κερδίσει πλατιά δηµοσιότητα και πολλούς επαίνους. Η µελέτη του είναι «διεισδυτική ερµηνευτικά, γοητευτική αφηγηµατικά», «δε χαρίζεται στους εθνικούς µύθους», προσφέρει «µια καινούργια ενδιαφέρουσα οπτική» για το 1821, είναι µερικοί από αυτούς. 

Όντως, το βιβλίο είναι «γοητευτικό» αφηγηµατικά. ∆ιαβάζοντάς το, µεταφερόµαστε αβίαστα από τα πεδία των µαχών της Επανάστασης στα «σαλόνια» του φιλελληνισµού της Ευρώπης και της Αµερικής, στους «διαδρόµους» της διπλωµατίας των Μεγάλων ∆υνάµεων ή στα παλάτια του Αλή Πασά και Μεχµέτ Αλή της Αιγύπτου. Οι γενικεύσεις υπάρχουν, αλλά εκφράζονται µέσα από αδρές προσωπογραφίες, επεισόδια και στιγµιότυπα.

50 χρόνια αγώνες για την Επανάσταση και τον Σοσιαλισμό
Συλλογικό

436 σελίδες, Τιμή 18€
Μαρξιστικό Βιβλιοπωλείο

Bιβλιοκριτική: Λίλιαν Μπουρίτη
Σοσιαλισμός από τα Κάτω Νο151, Μάρτης-Απρίλης 2022

Το βιβλίο που κυκλοφόρησε από το Μαρξιστικό Βιβλιοπωλείο “50 χρόνια αγώνες για την επανάσταση και το σοσιαλισµό” δεν είναι απλά µια επετειακή έκδοση αφιερωµένη στα 50 χρόνια του ΣΕΚ.

Το περιεχόµενο του βιβλίου είναι όλη η διαδροµή του τελευταίου µισού αιώνα. Όλοι οι αγώνες και οι κρίσιµες καµπές της ταξικής πάλης στην Ελλάδα, από τα χρόνια της δικτατορίας µέχρι σήµερα, τα πάνω και τα κάτω του κινήµατος, όλες οι κρίσιµες πολιτικές επιλογές και οι παρεµβάσεις τόσο στο επίπεδο της θεωρίας όσο και της πράξης, για το χτίσιµο της επαναστατικής αριστεράς στην Ελλάδα. “Πριν από πενήντα χρόνια, τον Οκτώβρη του 1971 µια µικρή οµάδα επαναστατών ξεκινούσε την Οργάνωση Σοσιαλιστική Επανάσταση (ΟΣΕ), από την οποία προέρχεται το Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόµµα (ΣΕΚ). Πρόκειται για µια µεγάλη διαδροµή που καλύπτει περίπου το µισό από τον αιώνα και πλέον που έχει περάσει από τη νικηφόρα εργατική επανάσταση στη Ρωσία το 1917 και την ίδρυση του ΣΕΚΕ στην Ελλάδα. Μια διαδροµή γεµάτη αγώνες, κρίσιµες καµπές και δύσκολες επιλογές, πάντα κάτω από τη σηµαία της επανάστασης και του Σοσιαλισµού” ξεκινάει το εισαγωγικό κείµενο του Πάνου Γκαργκάνα στο βιβλίο. Ένα συναρπαστικό και ευανάγνωστο βιβλίο από την άποψη της ζωντάνιας του, καθώς περιγράφει όλες τις µεγάλες στιγµές του κινήµατος. Ταυτόχρονα ένα πολύτιµο βιβλίο για τους αγωνιστές και τις αγωνίστριες του σήµερα, διότι υπάρχει µια συνδετική ουσία που το διαπερνά: οι βασικές επιλογές, τα αγκωνάρια της επαναστατικής παράδοσης στην οποία στηρίζεται το ΣΕΚ.

Η νοσταλγία του Βαλέριαν Βρούμπελ.
Ένα παιδί στο ναζιστικό δικαστήριο 1941-42 
Christoph Schmink-Gustavus

264 σελίδες, Τιμή 14€
Εκδόσεις Ισνάφι

Bιβλιοκριτική: Μπάμπης Κουρουνδής
Σοσιαλισμός από τα Κάτω Νο151, Μάρτης-Απρίλης 2022

Οι εξιστορήσεις της ναζιστικής θηριωδίας δεν αφορούν απλώς γεγονότα ενός µακρινού παρελθόντος. Λειτουργούν και ως προειδοποίηση: ό,τι συνέβη µπορεί να ξανασυµβεί. Το βιβλίο του Χριστόφορου Σµινκ-Γκουστάβους, που επιµελήθηκαν µε µεράκι οι εκδόσεις Ισνάφι, καταφέρνει να µας µιλήσει για πολλές πτυχές του ναζιστικού φαινοµένου. Ο συγγραφέας είναι οµότιµος καθηγητής Ιστορίας του ∆ικαίου, που έζησε πολλά χρόνια στην Ελλάδα, την Ιταλία και την Πολωνία ερευνώντας τα εγκλήµατα των ναζί και την ασυλία τους στη µεταπολεµική (∆υτική) Γερµανία. 

Η ιστορία του Βαλέριαν Βρούµπελ, που περιγράφεται στο βιβλίο, είναι η ιστορία ενός παιδιού από την Πολωνία που είχε την ατυχία να µπει στην εφηβεία ενώ η ανθρωπότητα βυθιζόταν στην αιµατοχυσία του ∆ευτέρου Παγκοσµίου Πολέµου. Μετά την εισβολή των ναζί στη χώρα και την καταστροφή του χωριού του, ο 16χρονος Βαλέριαν έκανε «εθελοντικά» τα χαρτιά του για εργασία στη Γερµανία, ελπίζοντας ότι έτσι θα µπορούσε να ενισχύσει οικονοµικά την φτωχή οικογένειά του. Όπως γράφει χαρακτηριστικά ο συγγραφέας, «η περίπτωση του Βαλέριαν αποκαλύπτει αυτό που κρύβεται πίσω από τους ανώνυµους αριθµούς που συναντούµε στα αρχεία και στα βιβλία της ιστορίας: περισσότεροι από εφτά εκατοµµύρια αλλοδαποί της κατεχόµενης Ευρώπης µεταφέρθηκαν κατά τη διάρκεια του πολέµου στη Γερµανία για να στελεχώσουν την παραγωγή σε καιρό πολέµου […] αντικείµενα εκµετάλλευσης χωρίς δικαιώµατα, θύµατα του ρατσιστικού τρόµου».

Η Πάλη για την Απελευθέρωση των Γυναικών
Μαρία Στύλλου

174 σελίδες, Τιμή 10€
Εκδόσεις Μαρξιστικό Βιβλιοπωλείο

Covid - 19 Στην Ελλάδα
«Ατομική ευθύνη». Να μην ξεχάσω
Παναγιώτης Αντωνογιαννάκης

240 σελίδες, Τιμή 11€
Εκδόσεις Εύμαρος

Bιβλιοκριτική: Γιώργος Πίττας
Σοσιαλισμός από τα Κάτω Νο150, Γενάρης-Φλεβάρης 2022

Το βιβλίο «Covid-19 στην Ελλάδα, ‘Ατοµική ευθύνη’, να µην ξεχάσω» του Παναγιώτη Αντωνογιαννάκη, από τις εκδόσεις Εύµαρος βάζει σαν στόχο, όπως ο ίδιος ο συγγραφέας αναφέρει, να µην ξεχαστούν τα πυκνά γεγονότα που διαδραµατίστηκαν τους τελευταίους δεκαπέντε µήνες που εισέβαλε ο φονικός ιός στη ζωή µας και να αναδειχθεί ο τουλάχιστον ανεπαρκής τρόπος αντιµετώπισης της υγειονοµικής απειλής από µια νεοφιλελεύθερη κυβέρνηση. 

Και οι δύο στόχοι που θέτει ο συγγραφέας εξυπηρετούνται µε επάρκεια στις 230 σελίδες του βιβλίου καθώς ο Παναγιώτης Αντωνογιαννάκης υπήρξε συντάκτης σε θέµατα υγείας στην εφηµερίδα Αυγή και στο ραδιοφωνικό σταθµό Κόκκινο και από αυτήν τη θέση έχει καταγράψει το πρώτο δεκαπεντάµηνο της πανδηµίας µέχρι τον Μάιο του 2021 (εκδόθηκε Σεπτέµβρη του 2021) κυρίως στο εσωτερικό αλλά και σε διεθνές επίπεδο. Εκεί έγκειται και η µεγαλύτερη χρησιµότητα του βιβλίου. 

Σε ένα χρόνο τόσο πυκνό σε γεγονότα και εξελίξεις (τόσο πυκνό που ενώ δεν έχουν περάσει ούτε έξι µήνες από την συγγραφή του, το βιβλίο ίσα που προλαβαίνει το ξεκίνηµα του εµβολιασµού πριν ακόµη τη µετάλλαξη ∆) είναι εξαιρετικά σηµαντικό να σταµατάς, να παίρνεις µιαν ανάσα και να κάνεις τη «σούµα» αναδεικνύοντας τη µεγάλη εικόνα, το πραγµατικό µέγεθος του πολιτικού εγκλήµατος που διαπράτεται τα τελευταία δύο χρόνια αλλά και τις αντιστάσεις των εργαζοµένων και του απλού κόσµου. Με εξαίρεση τα βιβλία του Μαρξιστικού Βιβλιοπωλείου «Πανδηµία, Κλιµατική αλλαγή ενάντια στον καπιταλισµό της καταστροφής» και «Το εµβόλιο χρειάζεται εργατικό έλεγχο» καθώς και µια δύο ακόµη εκδόσεις, δεν υπάρχουν µέχρι στιγµή και πολλά βιβλία που να το κάνουν αυτό στην Ελλάδα.

Εξέγερση του 1931, η στάση του Κομμουνιστικού Κόμματος Κύπρου και η Γ΄ Διεθνής
Σπύρος Σακελλαρόπουλος, Μανώλης Χουμεριανός

206 σελίδες, Τιμή 12,60€  
Εκδόσεις Τόπος

Bιβλιοκριτική: Πέτρος Κωνσταντίνου
Σοσιαλισμός από τα Κάτω Νο150, Γενάρης-Φλεβάρης 2022

Οι συγγραφείς Σ. Σακελλαρόπουλος και Μ.Χουµεριανός ασχολούνται διεξοδικά µε την στάση του Κοµµουνιστικού Κόµµατος Κύπρου στην εξέγερση των Οκτωβριανών του 1931, στην περίοδο που το νησί αποτελούσε αποικία της βρετανικής αυτοκρατορίας και εξετάζουν την στάση της Γ’ ∆ιεθνούς απέναντι στην τακτική και την στρατηγική του κόµµατος.

Η εξέγερση του 1931 είναι κορυφαία στιγµή του αγώνα ενάντια στην αποικιοκρατία και ήρθε σαν αποτέλεσµα της άγριας εκµετάλλευσης των αγροτών και των εργατών, της εξοντωτικής επιβολής φόρων και δασµών που οδηγούσαν σε απελπισία και ξεριζωµό χιλιάδες αγρότες και στη φτώχεια τους εργάτες.

H βρετανική αποικιοκρατία τον Οκτώβρη του 1931 βρέθηκε στην Κύπρο αντιµέτωπη µε µαχητικές διαδηλώσεις που πυρπόλησαν το Κυβερνείο στη Λευκωσία, λεηλάτησαν αστυνοµικά τµήµατα, ιδιαίτερα σε αγροτικές περιοχές, κατέστρεψαν σύµβολα του καθεστώτος, έδερναν ανηλεώς τους φοροεισπράκτορες. Για µέρες ολόκληρες αυθόρµητες απεργίες παρέλυσαν το νησί. Στην Αµµόχωστο συγκρότησαν ακόµη και πολιτοφυλακή. Το αποικιοκρατικό καθεστώς σώθηκε µε κήρυξη στρατιωτικού νόµου, µε την µεταφορά στρατευµάτων από την Αίγυπτο, µε δολοφονικές επιθέσεις κατά των διαδηλωτών και µαζικές συλλήψεις.

Οι συγγραφείς θεωρούν ότι υπήρχαν δύο αιτίες για την εξέγερση του 1931, µε πρώτη και σηµαντικότερη «τον πόθο για Ένωση µε την Ελλάδα» και δεύτερη την οικονοµική κρίση. Εκτιµούν ότι εκείνη την περίοδο η απογοήτευση από την διάψευση της προοπτικής υλοποίησης της Ένωσης τροφοδότησε την οργή για την εξέγερση.

Ένα σκοτεινό δωμάτιο 1967-1974
Αλέξης Παπαχελάς

630 σελίδες, Τιμή 18€
Εκδόσεις Μεταίχμιο

Bιβλιοκριτική: Κώστας Πίττας
Σοσιαλισμός από τα Κάτω Νο150, Γενάρης-Φλεβάρης 2022

Πολλή συζήτηση έγινε γύρω από το βιβλίο του Αλέξη Παπαχελά «Ένα σκοτεινό δωµάτιο 1967-1974» που κυκλοφόρησε τον Οκτώβρη. Η υποδοχή που επιφύλαξαν τα ΜΜΕ στο βιβλίο ήταν σχεδόν διθυραµβική (η Εφηµερίδα των Συντακτών, για παράδειγµα, έγραψε ότι: «Ο Παπαχελάς, διατηρώντας ένα δηµοσιογραφικό αφηγηµατικό ύφος, καταθέτει ένα έργο που θα το ζήλευε και ο πιο ώριµος επαγγελµατίας ιστορικός»), ενώ στην κεντρική εκδήλωση-βιβλιοπαρουσίασή του παρευρέθηκε και ο Μητσοτάκης.

Σύµφωνα µε το κείµενο του οπισθόφυλλου, το βιβλίο «φωτίζει µερικά από τα πλέον πολυσυζητηµένα ερωτήµατα της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας». Εστιάζει κατά κύριο λόγο στα κρίσιµα τελευταία χρόνια της χούντας, την ανατροπή του Παπαδόπουλου από τον Ιωαννίδη µετά την εξέγερση του Πολυτεχνείου, την ελληνοτουρκική σύγκρουση, το Κυπριακό, τον ρόλο των αµερικάνων σε όλα αυτά. Πάνω από το 90% του βιβλίου αποτελείται από έγγραφα αµερικάνικων, ελληνικών, τουρκικών και κυπριακών υπηρεσιών, αποµαγνητοφωνήσεις συνοµιλιών ανάµεσα σε αντίστοιχους αξιωµατούχους, συνεντεύξεις που έχει πάρει ο συγγραφέας µε στρατιωτικούς της χούντας και έλληνες δεξιούς πολιτικούς, µε πράκτορες της CIA και αξιωµατούχους του State Department (αξιοποιώντας στο έπακρο και τις γνωστές δηµοσιογραφικές διασυνδέσεις του µε το αµερικάνικο κατεστηµένο).

Η περίοδος στην οποία αναφέρεται το βιβλίο είναι πραγµατικά κρίσιµη. Όµως, το βιβλίο κάθε άλλο παρά «φωτίζει µερικά από τα πλέον πολυσυζητηµένα ερωτήµατα». Αντίθετα, µέσα από ένα αράδιασµα εγγράφων, συνεντεύξεων κλπ, συσκοτίζει την ιστορία και συγκαλύπτει κάθε πολιτική ουσία φτάνοντας συχνά στα όρια της συνωµοσιολογίας.

50 χρόνια αγώνες για την Επανάσταση και τον Σοσιαλισμό
Συλλογικό 

436 σελίδες, τιμή 18 €
Μαρξιστικό Βιβλιοπωλείο

Bιβλιοκριτική: Κώστας Πίττας
Εργατική Αλληλεγγύη Νο1500, 8 Δεκεμβρίου 2021

«Πριν από πενήντα χρόνια, τον Οκτώβρη του 1971, μια μικρή ομάδα επαναστατών ξεκινούσε την Οργάνωση Σοσιαλιστική Επανάσταση (ΟΣΕ) από την οποία προέρχεται το Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα (ΣΕΚ). Πρόκειται για μια μεγάλη διαδρομή που καλύπτει περίπου το μισό από τον αιώνα και πλέον που έχει περάσει από τη νικηφόρα εργατική επανάσταση στη Ρωσία το 1917 και την ίδρυση του ΣΕΚΕ στην Ελλάδα. Μια διαδρομή γεμάτη αγώνες, κρίσιμες καμπές και δύσκολες επιλογές, πάντα κάτω από τη σημαία της Επανάστασης και του Σοσιαλισμού».

Με αυτές τις γραμμές ξεκινάει το εισαγωγικό κείμενο του Πάνου Γκαργκάνα στο βιβλίο του Μαρξιστικού Βιβλιοπωλείου «50 χρόνια αγώνες για την Επανάσταση και τον Σοσιαλισμό» που μόλις κυκλοφόρησε. Το περιεχόμενό του είναι αυτή η διαδρομή του μισού αιώνα και δεν πρόκειται μόνο για μια «επετειακή» έκδοση αφιερωμένη στα 50 χρόνια του ΣΕΚ.

Το εμβόλιο χρειάζεται εργατικό έλεγχο -
Εργατική απάντησηστην πανδημία
Γιώργος Ράγκος 

46 σελίδες, τιμή 3 €
Μαρξιστικό Βιβλιοπωλείο

Bιβλιοκριτική: Λίλιαν Μπουρίτη
Σοσιαλισμός από τα Κάτω Νο149, Νοέμβρης-Δεκέμβρης 2021

Ξημερώνει πάλι στην Αμερική:
Πολιτισμικοί πόλεμοι και μαζική κουλτούρα στις ΗΠΑ τη δεκαετία του 1980
Άννα Μαρία Δρουμπούκη 

328 σελίδες, Τιμή 20 €
Ο Μωβ Σκίουρος

Bιβλιοκριτική: Γιώργος Ράγκος
Σοσιαλισμός από τα Κάτω Νο149, Νοέμβρης-Δεκέμβρης 2021

Τα 80s, αποτελούν, τα τελευταία χρόνια, περισσότερο από κάθε άλλη δεκαετία, αντικείµενο µελέτης, σχολιασµού και αναφοράς. Πλήθος από βιβλία, άρθρα, ιντερνετικά αφιερώµατα είτε τα νοσταλγούν και τα εξιδανικεύουν είτε τα ανακατασκευάζουν και τα αποδοµούν. 

Από την εκλογή Τραµπ στην προεδρεία των ΗΠΑ («του ανθρώπου που αποτελεί την απόλυτη µετωνυµία του τοξικού αµερικάνικου καπιταλισµού που διογκώθηκε στη δεκαετία του ‘80») µέχρι τις επανενώσεις µουσικών συγκροτηµάτων της εποχής (µε κυκλοφορίες νέων δίσκων ή/και µε sold out παγκόσµιες περιοδίες) και τις ταινίες (και τηλεοπτικές σειρές) που είτε αποτελούν remakes ή sequels ταινιών των 80s είτε διαδραµατίζονται στα 80s (µε κορυφαίο παράδειγµα το Stranger Things), η πιο «παρεξηγηµένη» πολιτικά, κοινωνικά και πολιτισµικά µεταπολεµική δεκαετία φαίνεται να παίρνει ρεβάνς.

Είναι, τελικά, τα 80’s η «δεκαετία που µας έφτιαξε», όπως θεωρεί το National Geographic Channel µε την οµώνυµη σειρά ντοκιµαντέρ, «The 80’s: The Decade That Made Us» ή αποτελεί µία «µεταβατική δεκαετία» ανάµεσα στον παλιό και στο νέο κόσµο που ζούµε;