Μαρξισμός, Πολιτική και Ψυχική Δυσφορία
Iain Ferguson
240 σελίδες, Τιμή 15€
Μαρξιστικό Βιβλιοπωλείο
Bιβλιοκριτική: Κώστας Πίττας
Εργατική Αλληλεγγύη Νο1517, 13 Απρίλη 2022
Η κρίση στην ψυχική υγεία έχει αναδειχθεί σε ένα από τα κύρια «δημόσια ζητήματα» του 21ου αιώνα. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), η κατάθλιψη αυτή τη στιγμή επηρεάζει 350 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως. Η πανδημία του Covid-19 ήρθε να πλήξει κοινωνίες ήδη ψυχοκοινωνικά και οικονομικά επιβαρυμένες, μετά από περισσότερα από δέκα χρόνια οικονομικής κρίσης, περικοπών και διάλυσης κοινωνικών υπηρεσιών. Η απάντηση ενάντια σε αυτές τις επιθέσεις έρχεται από τους συλλογικούς αγώνες για περισσότερες και καλύτερες υπηρεσίες υγείας. Όμως ταυτόχρονα ανοίγει και η συζήτηση για την ίδια την ψυχική υγεία συνολικά μέσα στον καπιταλισμό.
Η έκδοση του βιβλίου του Iain Ferguson «Μαρξισμός, Πολιτική και Ψυχική Δυσφορία» από το Μαρξιστικό Βιβλιοπωλείο είναι μια σημαντική συμβολή και εμβάθυνση σε αυτή τη συζήτηση, προβάλλοντας και τις εναλλακτικές λύσεις από τη σκοπιά του μαρξισμού.
Όπως γράφει στο προλογικό σημείωμά της για το βιβλίο η Δήμητρα-Δώρα Τελώνη, επίκουρη καθηγήτρια στο ΠΑΔΑ, που έκανε την επιστημονική επιμέλεια:
«Το ζήτημα της υπεράσπισης των δομών ψυχικής υγείας και η αποφυγή περαιτέρω περικοπών αποτελεί ένα από κεντρικά θέματα που πραγματεύεται το βιβλίο του Iain, με έμφαση στην συλλογική διεκδίκηση και τις απαραίτητες συμμαχίες μεταξύ επαγγελματιών, φροντιστών/τριών, ανθρώπων με προβλήματα ψυχικής υγείας και κινημάτων.
Ο Iain Ferguson όμως δεν μένει σε αυτό, αλλά καταφέρνει αριστοτεχνικά να συζητήσει αρκετά θέματα σ’ ένα κείμενο που ρέει. Κατ’ αρχήν, θέτει το ζήτημα της ψυχικής υγείας βάσει της μαρξιστικής θεώρησης, συζητά κριτικά το βιοϊατρικό μοντέλο της ψυχικής υγείας, μιλά για το κίνημα της αντιψυχιατρικής, παρατηρεί την αυξητική τάση της ψυχικής δυσφορίας και των προβλημάτων ψυχικής υγείας στις καπιταλιστικές κοινωνίες, συνδέει τους κοινωνικοοικονομικούς παράγοντες όπως η φτώχεια και η καταπίεση με τα προβλήματα ψυχικής υγείας, δίνει έμφαση στην έλλειψη ελέγχου που έχουμε οι άνθρωποι επάνω στις ζωές μας στον καπιταλισμό αναλύοντας την έννοια της αλλοτρίωσης, θέτει ερωτήματα για τα αίτια της ψυχικής δυσφορίας, ανατρέχει ιστορικά στη συμβολή του Φρόιντ, αμφισβητεί τα κυρίαρχα αφηγήματα περί των αιτιών των προβλημάτων ψυχικής υγείας και ψυχικής δυσφορίας, αποπειράται τη συζήτηση για ένα κοινωνικό μοντέλο στην ψυχική υγεία, φέρνει σε πρώτο πλάνο τη συμβολή των κινημάτων και του νέου ‘παραδείγματος’ στην ψυχική υγεία και καταφέρνει να δώσει ξεκάθαρα μηνύματα για το ‘εδώ και τώρα’ της δράσης μας, προς την υπεράσπιση των δομών ψυχικής υγείας αλλά και την, όπως αναφέρει ο ίδιος, ‘προώθηση εναλλακτικών θεωρήσεων για το είδος των δομών ψυχικής υγείας που χρειαζόμαστε’».