ΜΥΣΤΙΚΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

Περιγραφή

Η ΑΝΑΨΗΛΑΦΗΣΗ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ της Μακεδονίας, η οποία επιχειρείται στις μελέτες που απαρτίζουν τον τόμο αυτό, ξαναφέρνει στο προσκήνιο κρίσιμα ζητήματα από τα χρόνια ιδίως του Μακεδονικού Αγώνα και των Βαλκανικών Πολέμων:
-την κατασκευή του απαραίτητου εθνολογικού επιχειρήματος στην υπηρεσία του ελληνικού αλυτρωτισμού, με τη συνακόλουθη αποσιώπηση των υπαρκτών οικονομικοκοινωνικών και εθνοπολιτισμικών διαφορών·
-τους άξονες της προπαγάνδας -γλωσσικό εξελληνισμό και εθνικό φρονηματισμό-, σε συνδυασμό με τις πληθυσμιακές ανακατατάξεις και την τρομοκράτηση των εντόπιων πληθυσμών·
-τις αποκλίσεις μεταξύ των εθνικών κέντρων -του ελληνικού Υπουργείου Εξωτερικών και του Πατριαρχείου- ως προς τις επιμέρους στρατηγικές και την ακολουθητέα πολιτική ενόψει του κοινού στόχου·
-τους μηχανισμούς που διέπουν τη διαδικασία ενσωμάτωσης των Νέων Χωρών στον εθνικό κορμό έως την τραγική κατάληξη του Εμφυλίου και το στρατοκρατικό καθεστώς που επιβλήθηκε στην περιοχή μεταπολεμικά·
-τη συγκρότηση του μύθου του Μακεδονικού Αγώνα ήδη από τον Μεσοπόλεμο, με την ηρωοποίηση των πρωταγωνιστών, την αποσιώπηση και τον "εξευγενισμό" των πεπραγμένων και την παραχάραξη των πηγών.
Πρόκειται για αναψηλάφηση αναγκαία, καθώς η λεπτομερειακή αποκατάσταση των όντως όντων αποτελεί το μόνο αντίδοτο στην ιδεολογική χρήση της ιστορίας και στα αυτάρεσκα αναπαραγόμενα στερεότυπα με τα οποία έρχεται αντιμέτωπος όποιος καταπιάνεται με την ιστορία των πληθυσμών της Μακεδονίας. Είναι αυτές ακριβώς οι παθογένειες της ιστορικής μας παιδείας που αναδείχθηκαν στην αντίδραση της ελληνικής πολιτείας απέναντι στο "νεομακεδονικό", καθώς και στους κοινούς τόπους οι οποίοι κυριάρχησαν στον δημόσιο λόγο.

Περιεχόμενα
ΠΡΟΛΟΓΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ
ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ
1. ΤΟ ΠΑΡΑΜΥΘΙ ΤΗΣ ΠΗΝΕΛΟΠΗΣ ΔΕΛΤΑ ΚΑΙ ΤΑ ΜΥΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΥ ΑΓΩΝΑ
Α. Η νεολαία διαβάζει άπληστα
Β. Η προπαρασκευή
Βιωματικοί και ιδεολογικοί προσδιορισμοί - Ένα υποδειγματικό υλικό - Ο Μελάς, ο Άγρας και ο Βάλτος
Γ. Ο Βάλτος της Πηνελόπης Δέλτα
Τα πρόσωπα επί σκηνής - Η γεωγραφία του Βάλτου - Η ψυχή, η γλώσσα και η διάλεκτος - Τούρκοι: φίλοι ή εχθροί; - Βούλγαροι: η αποφορά των κακούργων - Έλληνες: η κυρίαρχη μειονότητα - Με τα μάτια του Αποστόλη - Γιωβάν versus Θεοδωράκης - "Πάλι με χρόνους με καιρούς..."
Δ. Στα μυστικά του αρχείου της Π. Σ. Δέλτα
Η ψυχικώς ελληνική Μακεδονία - Ασπροχώρι versus Κοπανός - Η σιωπή του Βάλτου - "Αγαθουργοί κακούργοι" - Τα "Μυστικά" του Αλιάκμονα
Ε. Ο Βάλτος χωρίς την Δέλτα
ς. Η δικαίωση
2. ΤΟ ΠΑΛΙΜΨΗΣΤΟ ΤΩΝ ΑΝΑΜΝΗΣΕΩΝ ΤΟΥ ΚΑΠΕΤΑΝ ΑΚΡΙΤΑ
Α. Τα εκδοτικά παραλειπόμενα
Β. Ο στρατιώτης και πολιτικός Κ. Μαζαράκης
Γ. Το παλίμψηστο των αναμνήσεων
Η των ονομάτων επίσκεψις - Το μακεδονικό ιδίωμα και τα δεινοπαθήματά του - Οι εν Μακεδονία φυλές - Το αμφισβητούμενο φρόνημα - Από την επανάσταση στο ξενοκίνητο κίνημα - Το "πνεύμα" του Μακεδονικού Αγώνα - Η νοτίως του Αλιάκμονος ζώνη
Δ. Η εν Παρισίοις εκδίκησις
3. ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΣΤΙΣ ΑΡΧΕΣ ΤΟΥ 20ού ΑΙΩΝΑ - ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ ΕΛΛΗΝΩΝ ΑΠΕΣΤΑΛΜΕΝΩΝ
Κατά τας περιστάσεις και τας ανάγκας - Αι μετά των Βουλγάρων επιμιξίαι - Η ελληνική δια της βουλγαρικής - Οι ημέτεροι δούλοι
4. ΠΡΟΞΕΝΟΙ ΚΑΙ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΕΣ ΣΤΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ - Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΟΥ ΠΑΡΘΕΝΙΟΥ ΠΟΛΥΑΝΗΣ (1899-1907)
Οι ταυτόσημες έννοιες - Εάν ημείς σιωπήσωμεν οι λίθοι κεκράξωνται - Το εκπεφυλισμένο ποίμνιο και η αδυναμία εξαγοράς του - Οι δύο μερίδες του γένους - Ο άξεστος και αγύρτης - Πενόμενος υπάλληλος της σεβαστής Κυβερνήσεως - Χολήν αντί του μάννα - Αργυρολόγοι, αντι-πατριωτικοί και ψοφοδεέστατοι
5. "ΠΕΡΙ ΚΟΙΝΟΤΗΤΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΝ ΚΙΛΚΙΣ, 1901"
Η σφηκοφωλεά των Βουλγάρων - Οι πολέμιες ξένες φυλές - Οι διπρόσωποι υλισταί στη φωλεά του θηρίου - "Μητρόπολις της Ελληνικής Κοινότητος των Ορθοδόξων Κιλκισίου" - Μεταφύτευσις ομιλούντων την Ελληνικήν - Η τελευταία τάξις χρηματικής δελεασμένη - Η διαγραφή εκ του χάρτου - Κιλκίς όπως Χαλκίς - Υστερόγραφο: Οι δύο Βουλγαροκτόνοι
6. ΕΚΑΤΟΝ ΕΝΑΣ ΚΑΝΟΝΙΟΒΟΛΙΣΜΟΙ ΓΙΑ ΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Τα εργοστάσια φημών - Αγριοελέφαντες και γάτες - Ο θρύλος και η ιστορία
7. ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΤΕΣ ΚΑΙ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΘΕΝΤΕΣ
8. ΟΙ "ΞΕΝΟΣΥΝΕΙΔΗΤΟΙ" ΤΗΣ XVης ΜΕΡΑΡΧΙΑΣ
Α. Το καθεστώς κατοχής και οι επιπτώσεις του
Β. Ο επιτηρούμενος πληθυσμός της XVης Μεραρχίας
Γ. Η εδαφοποίηση του φρονήματος
Δ. Παιδεία - Εκκλησία: οι πυλώνες της εθνικοφροσύνης
Ε. Η εκκαθάριση του εδάφους και η εξελλήνιση του τόπου
Επαναπατρισμός - Μετανάστευση - Εποικισμός
ς. Το παρελθόν ως παρόν
9. Η ΓΕΛΑΔΑ ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΗ ΦΤΕΡΗ
Η ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ "ΕΥΑΙΣΘΗΣΙΑ" ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ
ΠΡΩΤΕΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ
ΠΗΓΕΣ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗΣ